Goulandris, John N

Ο Γιάννης Ν. Γουλανδρής συνέβαλε σημαντικά στην ίδρυσης του ομίλου N. J. Goulandris, ο οποίος για περισσότερο από μισό αιώνα αποτελούσε την επιτομή της υψηλής ποιότητας στα πλοία και στην λειτουργία τους.

Πάντως, θα παραμείνει στην μνήμη επίσης, σαν κάποιος που ήταν μπροστά από την εποχή του για το ενδιαφέρον του στην μηχανολογία όπου, στην δεκαετία του ’70, σχεδόν έβαλε την Ελλάδα στον χάρτη ως προηγμένο κατασκευαστή αυτοκινήτων.

Εγγονός του Ιωάννη Π. Γουλανδρή, ο οποίος απέκτησε το πρώτο ατμόπλοιο της οικογένειας το 1910, ο Γιάννης Ν. Γουλανδρής και τα δύο μικρότερα αδέλφια του το 1953 ίδρυσαν την N. J. Goulandris Ltd, η οποία ονομάστηκε έτσι χάριν του πατέρα τους Νικόλα, στο Λονδίνο. Επίσης δημιούργησαν την Αδριατική Ναυτιλιακή ως τον διαχειριστικό τους βραχίονα στον Πειραιά.

Τις δύο επόμενες δεκαετίες η εταιρία είχε δραστική ανέλιξη. Η N. J. Goulandris ήταν ανάμεσα στις πρώτες διεθνείς εφοπλιστικές που κατασκεύασαν πλοία στην Ιαπωνία, κάνοντας αρχή με το πρώτο δεξαμενόπλοιο της εταιρίας Γουλανδρή. Άλλο ένα δεξαμενόπλοιο, το Violanda το οποίο κατασκευάστηκε το 1958, ήταν το μεγαλύτερο που είχε κατασκευαστεί ως εκείνη την στιγμή στην Ιαπωνία. Το πλοίο της εταιρίας, το ‘Νικόλας Γ. Γουλανδρής’ χωρητικότητας 192.477 τόννων, που κατασκευάστηκε το 1968 από την Hitachi Zosen, θεωρείται το πρώτο υπερδεξαμενόπλοιο που ύψωσε την ελληνική σημαία.

Στην Ελλάδα, η οικογένεια Ν. Γ. Γουλανδρή ανέθεσε την κατασκευή του γιγάντιου αγάλματος αφιερωμένου στον Αφανή Ναύτη το οποίο αποτελεί χαρακτηριστικό της πόλης του νησιού της Άνδρου και επίσης χρηματοδότησε το παρακείμενο ναυτικό μουσείο. Το 1969, απέκτησε το ναυπηγείο του Νεωρίου στην Σύρο για να δώσει ώθηση στην οικονομία των Κυκλάδων. Το όραμα ήταν να μετατρέψουν το επισκευαστικό ναυπηγείο ψαροκάικων σε μία σύγχρονη μονάδα επισκευών για πλοία μεγέθους έως και panamax. Η οικογένεια επένδυσε δυναμικά στον εκσυγχρονισμό του ναυπηγείου, δημιουργώντας εκατοντάδες θέσεις εργασίας.

Με βάση το Λονδίνο, στα τέλη της δεκαετίας του ’60 ο Γουλανδρής απέκτησε το τμήμα θαλάσσιων κινητήρων της βρετανικής κατασκευαστικής μοτοσυκλετών Enfield. Ίδρυσε την Enfield Marine για να κατασκευάσει σκάφη από αλουμίνιο. Πριν το κλείσιμό της το 1973, η εταιρία απέκτησε φήμη για τα ανταγωνιστικά της ταχύπλοα σκάφη.

Εν τω μεταξύ η αυτοκινητιστική Enfield παρήγαγε το παγκοσμίως πρώτο ηλεκτροκινούμενο αυτοκίνητο, το Enfield 8000, από το οποίο είχαν κατασκευαστεί περισσότερα από 100 πριν ο Γουλανδρής μεταφέρει την παραγωγή στο Νεώριο. Άλλα 120 Ε8000 κατασκευάστηκαν στην Σύρο. Άκαμπτοι δασμολογικοί νόμοι παρατίθενται να εξηγήσουν για ποιό λόγο δεν πουλήθηκε ποτέ κανένα στην Ελλάδα. Η παραγωγή ηλεκτροκινούμενων αυτοκινήτων και η προσωπική ιδέα του Γουλανδρή για ένα πολυτελές 4Χ4 σταμάτησαν το 1976 και το Νεώριο κρατικοποιήθηκε.

Η ναυτιλιακή επιχείρηση, ωστόσο, εξακολούθησε να διαπρέπει. Μετά την απόσυρσή του ο Γουλανδρής έζησε να δεί την δημιουργία της N. J. Goulandris Maritime στην Ελλάδα το 2008, επανενώνοντας τους εμπορικούς τομείς της επιχείρησης με τον τεχνικό και με τον τομέα λειτουργίας.